ЕАЭО елдері арасында дәрі-дәрмек бағасының өсу қарқыны бойынша Қазақстан екінші орында, Қырғызстаннан кейін екінші орында. Бір жыл ішінде (2022 жылдың мамырынан 2023 жылдың мамырына дейін) елімізде дәрі-дәрмек 11%-ға қымбаттады, деп хабарлайды kazlenta.kz тілшісі Zakon.kz сайтына сілтеме жасап.
14 шілдедегі Energyprom.kz порталының Еуразиялық экономикалық комиссияның (ЕЭК) мәліметтеріне сілтеме жасап хабарлауынша, ЕАЭО елдерінде дәрі-дәрмек жылына орташа алғанда 4,2%-ға қымбаттады, ал Қазақстанда бағаның өсуі шамамен үш есеге жоғары болды. Дәрі-дәрмек тек Қырғызстанда қымбаттады, онда бұл көрсеткіш 16,1% болды.
Өткен жылдың өзінде ЕЭК сарапшылары зерттеу жүргізіп, 50 дәрінің 30-ы Ресей Федерациясына қарағанда Қазақстанда қымбатырақ екенін анықтады. Кейбір заттар бойынша айырмашылық 310%-ға жетті. Экономистердің пікірінше, мұның себебі бағаны мемлекеттік реттеудің әртүрлі әдістерінде жатыр. Армениядан басқа барлық ЕАЭО елдері дәрі-дәрмек бағасын бақылайды, бірақ оларда баға шегі белгіленген дәрілердің әртүрлі тізімдері бар. Қазақстанда мұндай тізімге 6 мыңнан астам зат кіреді.
“Биылғы жылдан бастап біздің ел бағаны реттеу бағытын ұстанды, яғни бірте-бірте, бірнеше жыл ішінде мемлекет бақылауындағы дәрілердің тізімі қысқарады.Қазақстан Республикасындағы Бәсекелестікті қорғау және дамыту агенттігінің мәліметінше, ағымдағы жылдың 10 қаңтарынан бастап бөлшек саудада дәрі-дәрмектің 376 түрінің бағасы енді реттелмейді”, – деп хабарлайды Energyprom.kz.
2023-2024 жылдары басқа да рецептсіз берілетін дәрілік заттарға, ал 2024-2025 жылдары рецепт бойынша сатылатын дәрілік заттарға көтерме және бөлшек саудада бағаны реттеу жойылады. 2026 жылға қарай Қазақстанда мемлекеттік бағаны реттеу кепілдендірілген медициналық көмек пен міндетті медициналық сақтандыру жүйесі аясында ауруханалар үшін сатып алынатын дәрілерге ғана сақталады. Осыдан кейін дәріханалардағы бағалар қалай өзгереді, әзірге тек болжауға болады. Сондай-ақ, көптеген дәрі-дәрмектер 11% -дан астамға қымбаттағанын ескерген жөн – бұл орташа көрсеткіш.
“Мысалы, қызуды басатын парацетамол мен ацетилсалицил қышқылы сәйкесінше 43,3% және 16,2%, қақырық түсіретін Ambroxol және Bronchicum-S – 22,9% және 12%, антибиотик азитромицин – 12,7% қымбаттады. Тізімдегі жалғыз дәрі. қымбаттаған жоқ, тіпті арзандады, бүйрек ауруларын емдейтін “Kanefron N” дәрі болды: бұл таблеткалар статистика бойынша 5,3%-ға арзандады”, – деп атап өтті Energyprom.kz сарапшылары.
Тағы бір мәселе, Қазақстан негізінен Ресей мен Қытайдан келетін дәрі-дәрмек импортына тәуелді. Дегенмен, жеткізу құны бойынша Германия мен Үндістан көш бастап тұр. 2022 жылдан бастап Ресей Федерациясынан Қазақстанға дәрі-дәрмек жеткізу азайып келеді, бірақ Қытайдан, Франциядан, Беларусьтен және Польшадан импорттау көлемі артты.
Бұған дейін Қазақстанда дәрі-дәрмектің үштен бірінің бағасы өскені хабарланған болатын.
